(Ordfører for forslagstillerne)
Pia Olsen Dyhr (SF):
Vi har i SF valgt at fremsætte det her forslag, fordi vi ønsker at give kommunerne mulighed for at indføre trængselsafgifter. De to store udfordringer, vi står over for i trafikken, er klimaproblemerne og trængselsproblemerne, og hvis vi ønsker at tage dem alvorligt, er vi også nødt til at gøre noget. Vi kan ikke blive ved med at snakke om dem. Det kræver, at vi får færre til at køre i bil og flere over i den kollektive trafik. Folk spilder i dag deres tid på at hænge i køerne på motorvejene om morgenen.
Danmarks Tekniske Universitets transportafdeling har lige offentliggjort en beregning, der viser, at trængsel om 25 år koster samfundet 30 mia. kr. om året. Derhen skal vi bare ikke. Det kræver, at vi politikere tager det alvorligt og kommer med nogle løsningsforslag. Klimamæssigt har vi jo statsministerens egne ord fra Havreholm om, at man er nødt til at få flere over i den kollektive trafik og have færre i bil.
Jeg har noteret mig, at transportministeren faktisk var meget positiv i holdningen til trængselsafgifter. Om end ministeren klart ikke støttede vores forslag, var ministeren heller ikke så afvisende over for ideen om trængselsafgifter. Ministeren sagde meget klart, at regeringen gerne ville drøfte alle former for virkemidler til at løse problemerne både med klima og trængsel. Det glæder vi os til at se i investeringsplanen, og det glæder vi os også til at se i planen for klima og trafik.
Jeg har noteret mig, at ministeren ikke mener, at det er så simpelt at indføre den her form for trængselsafgifter. Det tror jeg nu det er. Vi har lært både af London og af Stockholm - vi har lært, hvad vi ikke skal gøre, og måske har vi også allerede lært, hvad man kan gøre.
Jeg tror allerede, at vi senere på året vil opleve, at der vil blæse anderledes vinde fra regeringens side i forhold til hele diskussionen om trængselsafgifter. Jeg tror, at vi vil opleve en mere positiv vind.
Jeg kan godt forstå, at Socialdemokraterne og De Radikale ønsker at indføre roadpricing generelt. Det er vi helt med på, og hvis vi skulle have en afstemning om det i morgen, ville SF også stemme for det. Det skal der ikke være nogen tvivl om. Men indtil man kommer så langt, mener vi, at det skal være muligt for kommunerne at gøre noget selvstændigt.
Vi har brug for at finde nogle af de penge, vi ønsker, til de massive investeringer i den kollektive trafik, hvis vi skal gøre noget ved klima- og trængselsproblemerne.
Ministeren siger også i sit indlæg, at bilister allerede i dag betaler alt for mange penge i afgifter m.v. Jeg stiller mig en smule undrende over for, at en borgerlig regering på den måde afviser brugerbetaling - det har nu ikke været noget problem på nogen som helst andre områder i det her land at indføre brugerbetaling, men når det gælder vejstrækninger i det her land, afviser vores regering det.
Hvis vi sammenligner det med tog, er det jo tankevækkende, at der f.eks. i forbindelse med toget mellem Vojens og Vamdrup opkræves afgift for at benytte sporene. Og afgiften varierer efter, om der er trængsel på sporet i den pågældende periode, eller om der ikke er så meget trængsel. Det er jo lige præcis den problematik, vi ønsker at føre over til vores veje. Det er ministeren interesseret i at gøre og gør i forhold til vores togstrækninger, men i forhold til vores veje er det ikke muligt.
Ministeren nævner også i sit indlæg, at en ring omkring København vil medføre øget trafik omkring København og uden om København, og det vil gå ud over alle de små byer og forstæder til København. Det mener jeg ganske enkelt er noget sludder og vrøvl. Der er ingen i dag, der vælger at køre ind over København med vilje om morgenen. Hvis man bor i Hillerød, og man skal til Køge, vil man ikke, hvis man har sin gode forstand i behold, vælge at køre ind over Rådhuspladsen eller lignende. Man vælger allerede i dag at køre udenom. Så på den måde vil man ikke flytte noget trafik, som i dag kører indenom, så det går ud gennem alle forstæderne.
Jeg har noteret mig, at regeringen er enig i, at det er vigtigt at sikre fremkommelighed og mindre klimaproblemer, og det er jeg glad for at den er. Jeg er også glad for, at ministeren ikke totalt afviser mulighederne for trængselsafgifter i fremtiden, men at der bliver henvist til det videre arbejde i investeringsplanen.
Jeg noterer mig også, at Dansk Folkeparti er positivt i forhold til vores idé om letbaner, men er mindre villig til at finde pengene til at finansiere dem.
I virkeligheden handler det her om, om vi er villige til at finde nogle penge til den investering i kollektiv trafik, vi har brug for. Vi har brug for et ordentligt letbanesystem f.eks. omkring København, og så sandelig også i Odense og i Århus, for at få nogle af de pendlere, der i dag ender med at køre helt ind til byen, til at skifte om til kollektiv trafik længere ude, og det dækker metroen ikke godt nok. Det vil et letbanesystem i hvert fald kunne være med til at løse.
Når vi diskuterer de løsninger, der har været indtil videre helt konkret, er det rigtigt, at omkostningerne til administration har været meget høje i Stockholm. Men problemet er også, at man har ret høje krav til fejlmargen i Stockholm, samtidig med at man har en del undtagelsesordninger, der gør ordningen ganske svær at administrere. Der er nogle byer og nogle øer osv., hvorfra man ikke betaler for at køre ind i Stockholm. I London kigger man i øjeblikket på forskellige måder at administrere ordningen på. De har i dag til gengæld valgt et vanskeligt, fotobaseret system.
Det er altså for det første muligt at indføre et system, der er meget mere simpelt, og allerede i dag er der en stor andel af danskerne, der har en BroBizz-ordning. Det kunne være en måde, vi kunne administrere en trængselsafgift på.
For det andet er trængselsafgiftssystemet et kendt system, som faktisk kunne indføres relativt hurtigt.
For det tredje: I forhold til det her med roadpricing, som jeg har noteret mig, at Det Radikale Venstre og Socialdemokraterne er meget interesseret i, og som vi egentlig også er interesseret i, ligger teknologien ikke lige for, som ordførerne ellers har sagt. Det har en lang tidshorisont. Men problemet er jo, at trængselsproblemerne er noget, danskerne oplever lige nu og her. Det koster i dag det danske samfund 6,5 mia. kr., at folk hænger i køerne, og det er et spild af deres tid. De skulle bruge deres tid sammen med deres familie eller på deres arbejde i stedet for.
For det fjerde viser analyserne, at vi kunne få godt og vel 1 mia. kr. ind om året i det provenu, som man kan snakke om i forhold til en betalingsring i Københavns Kommune. De penge kunne bruges til udbygning af den kollektive trafik.
Altså, det, SF gør med det her forslag, er, at vi udviser økonomisk ansvarlighed ved at anvise finansiering af den kollektive trafik. Vi mener ikke, at den kollektive trafik bare opstår ud af den blå luft. Vi er villige til også at finde penge til det, og det er ikke bare fiktive penge, men reelle penge via trængselsafgifter.
For det femte er der jo ikke nogen, der nødvendigvis siger, at de her ordninger behøver at blive administreret af kommunerne.
Jeg har noteret mig Socialdemokraternes bekymring for, at man kun vælger at bruge pengene inde i byerne osv. Man kunne jo godt overveje selskabsdannelser med statslig deltagelse, som gør det muligt at sige, at de trængselsafgifter, man opkræver, skal bruges i et større område end bare kommunen.
For det sjette vil jeg gøre opmærksom på en ting, som vi måske ikke er så opmærksomme på, nemlig at trængselsafgifter er en rigtig socialt ansvarlig idé. Den typiske bilist, der skal betale til ordningen, er en mand i alderen 35-50 år, som har en indkomst over gennemsnittet for befolkningen. Når vi har den her diskussion - og jeg har den her diskussion adskillige gange om måneden rundtomkring i landet - hører jeg ofte om den enlige mor, der ikke kan nå hjem og hente sine seks børn, før hun skal købe ind og lignende ting og sager, men det er jo ikke den enlige mor med seks børn, der nødvendigvis tager bilen for at transportere sig rundt. Hun benytter sig af den kollektive trafik. Her har vi altså en mulighed for faktisk også at omfordele via vores transportsektor.
Så alt i alt er vi meget positive over for forslaget. Vi er kede af, at det ikke kan få bedre medvind herinde. Jeg er ikke overrasket over det, men jeg er sikker på, at tiden viser, at vi har ret, og om 10 år har vi trængselsafgifter, ikke kun i København, men i hele landet.